Το Σάββατο 24 Μαΐου, το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνης (σημερινό Μ.Σ.Τ. Κρήτης), εγκαινίασε στο Χώρο τέχνης «8», οδός Χειμάρας 8, την έκθεση με τίτλο «Εγώ, ο εαυτός μου» με επιμέλεια της Ελένης Κυπραίου. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Οι αίθουσες τέχνης στο χώρο μας». Στο πλαίσιο αυτό παρουσιαζόταν μία γκαλερί κάθε χρόνο, από την Ελλάδα ή το εξωτερικό, την οποία το Κέντρο φιλοξενούσε στους χώρους του.
Η πρόσκληση απευθύνθηκε δυο χρόνια πριν στα μέλη του Πανελληνίου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης μέσω του Δ.Σ. ώστε να προτείνει η κάθε γκαλερί το θεματικό πλαίσιο που αντιστοιχούσε στη δράση και την παρουσία της. Το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνης ξεκίνησε το συγκεκριμένο του πρόγραμμα με τη Γκαλερί Νέες Μορφές.
Η έκθεση «Εγώ, ο εαυτός μου» παρακολουθούσε το πορτρέτο του καλλιτέχνη, από τις αρχές του 20ου αιώνα ως τις μέρες μας, μετρώντας τα όρια του αυτοσαρκασμού, του ναρκισσισμού ή της ψυχικής κατάστασης του ίδιου του καλλιτέχνη που παρατηρεί, καταγράφει ή εφευρίσκει, διαφοροποιείται πιθανώς, όταν το μοντέλο είναι ο εαυτός του.
Περιλάμβανε 100 έργα που προέρχονταν από μουσεία και ιδιωτικές συλλογές αλλά και τους ίδιους τους καλλιτέχνες, μόνιμους συνεργάτες και μη της γκαλερί.
Η έκθεση, που συνοδευόταν από δίγλωσσο κατάλογο, διήρκησε έως τις 15 Αυγούστου.
Στη διάρκειά της έγιναν, όπως πάντα, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Η έκθεση
Πρόκειται για μία installation χρόνου που στήθηκε στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνου και δεν αποτελούσε εσκεμμένη περιπλάνηση παρελθόντος αλλά επιλογές των ίδιων των καλλιτεχνών οι οποίοι, μέσα από ένα καταιγισμό ιδεών και προτάσεων, προσέγγισαν εθελουσίως, χωρίς παρεμβάσεις και υποδείξεις το θέμα, άσχετα από τη χρονική στιγμή, ανεξαρτήτως timing και ρευμάτων.
Το σκεπτικό
‘Όλοι παίζουμε θέατρο όταν κοιταζόμαστε στον καθρέπτη του μπάνιου’, εκεί που το πραγματικό δεξί αντιστοιχεί με το μη αληθινό αριστερό. Πρόκειται λοιπόν για πλαστογραφία, γιατί απ’ ότι θυμάμαι στην ιστορία της τέχνης, μόνο ο Ρέμπραντ έχει κάνει αυτοπορτραίτο που κοιτάζει τον θεατή απευθείας, χωρίς διάμεσο, γι’ αυτό και νομίζουμε ότι έχουμε μπροστά μας αληθινούς ανθρώπους και διαισθανόμαστε ότι διαισθάνονται κι εκείνοι.
Τα αυτοπορτραίτα όταν δεν είναι θεατρικά ή μουρλέσκα, είναι σοβαρά. Όλα αποσκοπούν στην αιωνιότητα. Τον καλλιτέχνη τον απασχολεί η ουσία.
Με ή χωρίς μικρολεπτομέρειες, γαλήνια ή κολακευτικά, μας δίνουν την εντύπωση ότι είναι φυσικά και ταυτόχρονα απόμακρα και ανεπηρέαστα από τον χρόνο.
Το αυτοπορτραίτο δεν μοιάζει ποτέ πληκτικό ή κενό, εκφράζει αυτό που ο Σωκράτης αποκαλεί «λειτουργία ψυχής», αιχμαλωτίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της φυσιογνωμίας, αιχμαλωτίζοντας τη λειτουργία της ατομικής ψυχής.Ακόμη κι αν είναι μικρόψυχος ο καλλιτέχνης, κατορθώνει να αντιγράψει τον εαυτό του χωρίς ευτέλεια γιατί μεταδίδει μέσα από τη μορφή του το δέος μπροστά στην τέχνη.
Ο καλλιτέχνης πρέπει να αφήσει τον θεατή να μαντέψει κάτι. Αν η μορφή δεν είναι ακριβής, αν προσομοιάζεται με κατασκευές, περιβάλλοντα ή βίντεο, αν η φυσιογνωμία αποδίδεται με παρεκκλίσεις, -όπως και να ‘χει το πράγμα,- διασώζεται η αϋλη σάρκα και το πνεύμα.
Από την άλλη, όσο πειστικά και εντυπωσιακά και να ναι τα πορτρέτα, διαισθανόμαστε ότι δεν μπορεί να παρουσιάζουν παρά μια πλευρά μόνο ενός περίπλοκου ανθρώπου. Στο κάτω-κάτω ακόμα και η Μόνα Λίζα δεν είναι δυνατόν να χαμογελούσε διαρκώς.
Η έκθεση έγινε σε συνεργασία με γκαλερί, συλλέκτες και καλλιτέχνες.
Συμμετείχαν οι καλλιτέχνες:
Νίκος Αγγελίδης, Νίκος Αλεξίου, Φρίξος Αριστεύς, Γιώργος Βακιρτζής, Γιάννης Βαλαβανίδης, Σπύρος Βασιλείου, Σπύρος Βικάτος, Μίμης Βιτσώρης, Περικλής Βυζάντιος, Γιώργος Γουναρόπουλος, Σίλεια Δασκοπούλου, Ηλίας Δεκουλάκος, Τάκης Ζερδεβάς, Νίκος Ζουμπούλης – Τίτσα Γραικού, Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, Ελένη Θεοφυλάκτου, Θόδωρος, Μιχάλης Καλλιμόπουλος, Λευτέρης Κανακάκις, Θάλεια Φλώρα – Καραβία, Νίκος Κεσσανλής, Σοφία Κοσμάογλου, Αλεξάνδρα Κοτζαμάνη, Βασίλης Κυπραίος, Φλώρικα Κυριακοπούλου, Δέσπω Μαγκώνη, Μιχάλης Μαδένης, Κωνσταντίνος Μαλέας, Τάσος Μαντζαβίνος, Κούλα Μαραγκοπούλου, Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Μίλτος Μιχαηλίδης, Γιάννης Μόραλης, Κυριάκος Μορταράκος, Μανώλης Μπιτσάκης, Ασαντούρ Μπαχαριάν, Χρόνης Μπότσογλου, Γιώργος Μπουζιάνης, Κώστας Πανιάρας, Περικλής Πανταζής, Γιάννης Παπαγιάννης, Άγγελος Παπαδημητρίου, Μαρία Παπαδημητρίου, Λήδα Παπακωνσταντίνου, Σπύρος Παπαλουκάς, Δημήτρης Περδικίδης, Σπυριδούλα Πολίτη, Ιωάννα Ράλλη, Πολύκλειτος Ρέγκος, Ιάκωβος Ρίζος, Γεώργιος Ροϊλός, Γιώργος Ρόρρης, Λουκάς Σαμαράς, Παναγιώτης Τέτσης, Γιάννης Τσαρούχης, Θωμάς Φανουράκης, Παντελής Χανδρής, Νίκος Χαραλαμπίδης, Γιούλα Χατζηγεωργίου, Νίκος Χατζηκυριάκος – Γκίκας, Νίκος Χουλιαράς, Λάμπρος Ψυρράκης, Μανταλίνα Ψωμά.
