Ρέθυμνο, 1 Οκτωβρίου 2004
Μετά το Ρέθυμνο, η έκθεση με τίτλο “Πάσχον Σώμα”, προσκλήθηκε να παρουσιαστεί στην Αθήνα.
Τον Μάιο του 2004, το Κέντρο Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας Ρεθύμνης (σημερινό Μ.Σ.Τ. Κρήτης), εγκαινίασε μια μεγάλη παραγωγή, μια έκθεση της οποίας η δυναμική αποδείχθηκε ότι συμπίπτει με το διεθνή προβληματισμό και η οποία είχε ευρύτατη απήχηση στον κόσμο της τέχνης. Την έκθεση με τίτλο: «Πάσχον Σώμα».
Η μεγάλη επιτυχία που γνώρισε η έκθεση συμπυκνώνεται πολύ χαρακτηριστικά στο σχόλιο ενός όχι και τόσο τυχαίου επισκέπτη: «Καθώς περπατούσα, ήταν σα να βρέθηκα ξαφνικά μπροστά σε μια έκθεση του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης την Νέας Υόρκης. Και όμως ήμουν στο Ρέθυμνο.»
Μια πρωτότυπη ιδέα έκθεσης που συνοδεύτηκε από μια εξαιρετική υλοποίηση και μια συνομιλία με ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει σήμερα στη διεθνή καλλιτεχνική σκηνή, είναι αλήθεια ότι ξεκίνησε από το Ρέθυμνο. Και λέμε ξεκίνησε γιατί ακριβώς δεν άρχισε και τελείωσε απλά και μόνο στο Ρέθυμνο, σε αυτή τη μικρή πόλη του νότου που διατηρεί ακόμα τη φήμη της πόλης των γραμμάτων και των τεχνών. Προσκλήθηκε να ταξιδέψει και να παρουσιαστεί στην Αθήνα. Κατάφερε δηλαδή να σπάσει την υπεροπτική διάθεση με την οποία κάθε μεγάλο καλλιτεχνικό κέντρο, στην προκειμένη περίπτωση η Αθήνα, αντιμετωπίζει συνήθως την όποια περιφερειακή εικαστική πρόταση και γεγονός.
Το Κέντρο του Ρεθύμνου είναι ίσως το μόνο περιφερειακό κέντρο σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα που αντιμετωπίζεται ισότιμα με τα μεγάλα Μουσεία Σύγχρονης Τέχνης γιατί είναι σε θέση να παράγει γεγονότα που όχι απλά ξεπερνούν τα στενά τοπικά όρια, Κρήτης ή Ελλάδας, αλλά που είναι τέτοιας και τόσης σημασίας ώστε συμπορεύονται με τις διεθνείς καλλιτεχνικές αναζητήσεις.
Έτσι ένας γιατρός, ο παιδοχειρουργός Σταύρος Τσιγκόγλου, κλήθηκε να «υπερασπιστεί» το Πάσχον Σώμα είτε ως βιωμένη πραγματικότητα που μεταμορφώνει και παραμορφώνει το σώμα είτε ως θεματική μιας έκθεσης που σκοπό έχει να διερευνήσει τη σχέση του καλλιτέχνη με την ασθένεια. Το κείμενό του για τον κατάλογο της έκθεσης ήταν μια ενδελεχή μελέτη της ασθένειας στη σύγχρονη τέχνη που αναπτύσσεται σε πέντε ενότητες: 1. Καρκίνος του μαστού, ασθένειες, κακωσικές ενέργειες, 2. Τέχνη του Έιτζ, 3. Το πάσχον σώμα του καλλιτέχνη στη Body Art, 4. Το πάσχον σώμα ως μεταφορά, 5. Παρωδία-Σαρκασμός.
Το «Πάσχον Σώμα» δεν ήταν η μόνη παραγωγή του Κ. Σ. Ε. Δ. που ταξιδεύει. Από την ίδρυσή του, το 1995, το Κ.Σ.Ε.Δ. Ρεθύμνης, με την πρώτη έκθεση που διοργάνωσε, τα "Εφήμερα", έδωσε ένα δυναμικό παρόν. Η έκθεση εκείνη είχε προσκληθεί και εκτέθηκε σε μουσειακούς χώρους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Και άλλες όμως παραγωγές του Κ.Σ.Ε.Δ. όπως οι εκθέσεις "Οικειότητες", "Η φύση σε δέκα κεφάλαια", "Τσέχοι καλλιτέχνες", "Made in Berlin", "Αρχείο Δεσμός", "Ο θάνατος του Τσε Γκεβάρα", "Οίκαδε. Κρήτες Καλλιτέχνες" και φυσικά η έκθεση της Μόνιμης Συλλογής του Κέντροu, έχουν εκτεθεί και αλλού εκτός Ρεθύμνου, του οποίου και ήταν παραγωγές.
Σε μια οριακή στιγμή για το Κ.Σ.Ε.Δ. Ρεθύμνης και ενώ πλησίαζε η λήξη της σύμβασης που είχε υπογραφεί ανάμεσα στο Δήμο Ρεθύμνης και το Υπουργείο Πολιτισμού, η έκθεση «Πάσχον Σώμα» φιλοξενήθηκε από τις 5 Οκτωβρίου 2004 στους χώρους της ιστορικής γκαλερί «Νέες Μορφές» στην Αθήνα.
Στην Αθήνα η έκθεση αναπροσαρμόστηκε και έγιναν μερικές αλλαγές, χωρίς ωστόσο να αλλάξει η γενικότερη ατμόσφαιρα της έκθεσης. Έτσι δεν εκτέθηκαν στην Αθήνα μερικά έργα ζωγραφικής, μεγάλων διαστάσεων, ενώ από την άλλη προστέθηκαν κάποια έργα δανεισμένα από ιδιωτικές συλλογές που αναφέρονταν στα κείμενα του καταλόγου αλλά δεν ήταν διαθέσιμα όταν πρωτοπαρουσιάστηκε η έκθεση στο Ρέθυμνο.
Σημειώνουμε τέλος ότι η παρουσίαση της έκθεσης στην Αθήνα στηρίχτηκε στην χορηγία των εταιρειών Abbott και Remek.
Η έκθεση παρουσιάστηκε στην Αθήνα από τις 5 ως τις 31 Οκτωβρίου 2004, στη Γκαλερί «Νέες Μορφές».
