Στα βήματα του Ερωτόκριτου

Την έκθεση με τίτλο “Στα βήματα του Ερωτόκριτου” με έργα του Φαίδωνα Πατρικαλάκη εγκαινίασε το Κέντρο Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας Ρεθύμνης (σημερινό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης), την Τετάρτη 20 Φεβρουαρίου 2002, στις 20:00 το βράδυ, στο “Χώρο Τέχνης 8” (Χειμάρας 8).

Επρόκειτο για μία έκθεση που ξεκινούσε από τη φιγούρα του ωραίου νέου του Κρητικού θεάτρου, τον Ερωτόκριτο και διέσχιζε την πορεία του καλλιτέχνη, τόσο στο θέατρο όσο και στη ζωγραφική μέσα από τους όρους του φανταστικού και του πραγματικού.

Χαρακτηριστικά αναφέρει στο κείμενό της η Μαρία Μαραγκού, Διευθύντρια του Κ.Σ.Ε.Δ.:
Τα βήματα του Ερωτόκριτου έχουν το ρυθμό των χρωμάτων, εφήμερων ως προς τον χρόνο που καταλαμβάνουν κάθε φορά στο χώρο τους, παντοτινών ως προς τη μνήμη που φέρουν.

Ένα κοστούμι, χάρτινο χρωματιστό, για εκείνον, τον Ερωτόκριτο αλλά και τη σύντροφό του. Αρετή την ονόμασε ο ποιητής, παρτενέρ στις αποδράσεις του, στο ιπποτικό μυθιστόρημα του 15^ου αιώνα «Παρίσι – Βιέννη» του PierredelaCypedeκαι από εκεί στη μεγάλη θάλασσα του Αιγαίου, στην Αθήνα, στο σπίτι του βασιλιά Ηρακλή, στην Εύβοια με τον Πολύδωρο, στη Σητεία όπου βρέθηκε και έγραψε ο Ενετός Βιτζέντζος Κορνάρος, στην Κρήτη ολόκληρη όπου γνωρίζουμε πως από τον 17^ο αιώνα η θεατρική κίνηση είναι έντονη με τους περιοδεύοντες θιάσους σε ολόκληρο το νησί.

Μία περιπλάνηση στις φόρμες και τα χρώματα, εκδρομή στο σώμα των νησιών, στα τοπία των εσωτερικών χώρων και των υφασμάτων, στα πήλινα ειδώλια με το χρυσό των αιγυπτιακών τελετουργιών, στους καθρέπτες και τις μικρογραφίες των θεάτρων, στην αυθορμησία της διαρκούς παιδικότητας, η έκθεση του Φαίδωνα Πατρικαλάκη, στο περιβάλλον του μύθου και της ποίησης που ενέχει και ο ήρωας.

Ο Ερωτόκριτος λοιπόν, ποίημα του αφομοιωμένου στην κοινωνία της Κρήτης, Κορνάρου, διαθέτει όλα τα στοιχεία της περιπλάνησης, όχι μόνο στη δράση των ηρώων του αλλά και στην καταγωγή του – σε κάποια ιταλική μετάφραση διάβασε, δανείστηκε και ανανέωσε δημιουργικά ο ποιητής, όπως μας πληροφορεί ο Ρουμάνος φιλόλογος Καρτογιάν, υποστηρίζοντας το όνειρο και την ποίηση, την τέχνη δηλαδή, αφού «Τέχνη και τ΄όνειρο κ’ η ζωή και η ποίηση και η πράξη», στον εξαίσιο στίχο του Κωστή Παλαμά.

Τα βήματα του Ερωτόκριτου, κινούνται στο χρόνο, κάνουν κύκλο, σαν καθαρός πεντοζάλης όπου το χρώμα, ο ρυθμός, η σύνθεση, η ερμηνεία και η σκιά ορίζουν το πλαίσιο του παιγνιδιού.

Μιλάμε για το θέατρο; Όχι μόνο. Τα βήματα του Ερωτόκριτου του Φαίδωνα Πατρικαλάκη, δεν σταματούν σε κάποιο κέντρο της θεατρικής δράσης, απλώνονται σε ολόκληρο το χώρο, μπαίνουν μέσα στην πράξη, δίχως βέβαια να αποτελούν τον διάκοσμό της, αλλά αυτόνομες δράσεις που η μία προέρχεται και στοχεύει την άλλη.

Το Κέντρο Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας, υποδέχεται με χαρά την έκθεση του Φαίδωνα Πατρικαλάκη. Η πρώτη σκέψη, ήταν να δείξουμε τη δουλειά που έχει κάνει στο θέατρο, ο ευρηματικός καλλιτέχνης με την τόσο γοητευτική γραφή. Προχωρήσαμε ωστόσο και σε άλλα έργα της ζωγραφικής του, των δύο και των τριών διαστάσεων, ξέροντας ότι πρόκειται για την ίδια ακριβώς έρευνα. Είναι οι πλακάτες μορφές που οργανώνονται, χάριν ενός κόσμου φανταστικού, σουρεαλιστικού σχεδόν που έχει όλα τα στοιχεία της έντονης και ζωντανής σωματικότητας. Είναι ο πηλός που πλάθει ένα χώρο όλο φαντασία και τα κοστούμια του που ξεχειλίζουν από χρώμα.

Μπορεί ο προορισμός του κάθε έργου να απαιτεί διαφορετική μεθοδολογία στις μεταβολές των ιδιοτήτων, πρόκειται όμως για μεταβάσεις που όλες έχουν την ίδια αφετηρία της μορφής και της γραφής, από τη στιγμή που οργανώνονται στην κατασκευή μίας ενωτικής διαδικασίες που υπερασπίζεται τον χώρο.

Στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης, ο Φαίδων Πατρικαλάκης, επιλεκτικός εραστής διαθέσεων της τέχνης στη διάρκεια της ιστορίας της, επιλέγει σταθερά την εμπλοκή με τις αξίες που του κληροδοτεί η θάλασσα του Αιγαίου. Η λαϊκή παράδοση του κόσμου, κοσμημένη με σύμβολα που γνωρίζει καλά ο Matisse, συναντιέται μόνιμα τις ειδωλικές ιερατικές φιγούρες και το αγαπημένο μπλε. Ο Πατρικαλάκης, χτίζει μια μορφή, την μεγεθύνει, την υπερβάλει, την στολίζει στο φόντο της, καλά ζωγραφισμένο με δάφνες και σύννεφα, χρώματα και έμβιες μορφές, ώστε να μην αφήνει πλαίσιο στο ζωγραφικό του χώρο, να γίνεται ολόκληρος έργο που υπομιμνήσκει το χώρο, μία θεατρική δράση δίχως κέντρο, αλλά με πολλές δράσεις, όπου οι ερμηνευτές και οι θεατές, μπορούν να κινούνται στο ίδιο σκηνικό όνειρο, που ο «ρυθμός τ’ αγιάζει».

Τα βήματα του Ερωτόκριτου είναι πυκνά, ξεπερνούν τις δεσμεύσεις, ενώνουν το άπειρο με τον τόπο, υπερασπίζονται το μύθο, εξασφαλίζουν την αρμονία και ανοίγουν φτερά στο πέταγμα που έχουμε ανάγκη για να μη μένουμε αδρανείς όταν η γλώσσα του σώματος, του ήχου και του χρώματος, ξεπερνά τον ορισμό που την τοποθετεί στο συρτάρι μίας και μόνο έκφρασης.

Η διάρκεια της έκθεσης ήταν μέχρι 31 Μαρτίου 2002. Στο διάστημα αυτό πραγματοποιήθηκαν οργανωμένες ξεναγήσεις για σχολεία και ενήλικες. Οι ξεναγήσεις για ενήλικες, οι οποίες ήταν ανοιχτές για το κοινό, γίνονταν κάθε Τετάρτη απόγευμα.

Επίσης κατά τη διάρκεια της έκθεσης (Σάββατο, 9 Μαρτίου) πραγματοποιήθηκε το 2^ο Καλλιτεχνικό Κυνήγι Θησαυρού το οποίο απευθυνόταν σε παιδιά Β΄ έως και Στ΄Δημοτικού.

ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΚΘΕΣΗΣ:
HXOΣ FM (Ρέθυμνο)
ΚΡΗΤΗ 101,5 FM STEREO (Χανιά)
MAX FM (Χανιά)
ΡΑΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙ 92,3 FM
ΡΑΔΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟ FM 100 STEREO
TEAM FM
104,4 FM STEREO